Sản phẩm số - Yếu tố then chốt trong quá trình chuyển đổi số

1. Chuyển đối số - Góc nhìn từ đơn vị xây dựng sản phẩm số

GEEK Up định nghĩa chuyển đối số là chuyển đổi doanh nghiệp để phù hợp với thời đại số. Theo đó, chuyển đổi số có thể là chuyển đổi mô hình kinh doanh; chuyển đổi văn hóa doanh nghiệp; chuyển đổi về cách mà doanh nghiệp ra quyết định, làm việc với khách hàng, đối tác hay cách các thành viên trong doanh nghiệp làm việc và giao tiếp với nhau.

Xét về mục tiêu phù hợp với thời đại số, mỗi doanh nghiệp sẽ có những mục tiêu khác nhau, cụ thể:

• Đối với các doanh nghiệp dẫn đầu thị trường, chuyển đổi số giúp họ đảm bảo được vị trí dẫn đầu của mình;
• Đối với các doanh nghiệp có tham vọng vươn lên dẫn đầu, mục tiêu của họ là chiếm lĩnh thị phần và thách thức vị trí của doanh nghiệp dẫn đầu;
• Đối với các doanh nghiệp truyền thống hơn, nhu cầu chuyển đổi số của họ đơn giản là giúp doanh nghiệp của minh không bị lạc hậu.

Tuy nhiên, không chỉ đến từ những mục tiêu này, đại dịch Covid 19 xảy ra cũng đã trở thành chất xúc tác đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số của các doanh nghiệp ở mọi lĩnh vực . Ngay cả nhu cầu mua sắm nhu yếu phẩm trước nay vốn ít được diễn ra trên môi trường số nay cũng đã "chuyển đổi số". Do vậy, có thể thấy, chuyển đổi số là nhiệm vụ cấp bách trong giai đoạn hiện nay. Trong đó, đối tượng chuyển đổi là doanh nghiệp nhưng nền tảng là các sản phẩm công nghệ.

2. Sản phẩm số (Digital Product) - Nền tảng của quá trình chuyển đổi số

Nếu chuyển đổi số là chiến lược doanh nghiệp cần phải thực hiện để gia tăng lợi thế cạnh tranh thì sản phẩm số được xem như công cụ then chốt để doanh nghiệp thực hiện được chiếc lược đó. Doanh nghiệp dù sở hữu kế hoạch bài bản cũng không thể triển khai chuyển đối số thành công nếu thiếu đi các công cụ là sản phẩm công nghệ. Vì vậy, có thể nói, sản phẩm số là nền tảng của quá trình chuyển đổi số của doanh nghiệp. Và tuỳ thuộc vào khía cạnh được chuyển đổi số mà doanh nghiệp sẽ cần triển khai những sản phẩm số khác nhau. Trong đó, có hai nhóm như bên dưới:

• Nhóm sản phẩm công nghệ có sẵn: Doanh nghiệp có thể mua và sử dụng như một công cụ phục vụ cho những nhu cầu cơ bản của doanh nghiệp.
• Nhóm sản phẩm công nghệ đặc thù: Doanh nghiệp phải xây dựng và phải xuất phát từ sự thấu hiểu của doanh nghiệp về cách vận hành, về tầm nhìn và về khách hàng của doanh nghiệp để có thể mang lại giá trị thực sự cho doanh nghiệp. Những sản phẩm này thuộc dạng chiến lược và cần trong quá trình chuyển đổi số, giúp cho doanh nghiệp sẽ tạo ra sự khác biệt và sẽ trở thành vũ khí công nghệ của doanh nghiệp. Đây là nhóm sản phẩm GEEK Up tập trung xây dựng.

3. Doanh nghiệp cần cân nhắc các yếu tố nào để quyết định mua hay tự xây sản phẩm số?

Doanh nghiệp cần xem xét 3 tiêu chí, bao gồm Nhu cầu kinh doanh, Nguồn lực hiện có và Định hướng phát triển.

Đầu tiên, về nhu cầu kinh doanh. Nếu đó là nhu cầu phổ biến, doanh nghiệp nên mua các sản phẩm số có sẵn. Còn nếu đó là nhu cầu thiên về trải nghiệm người dùng, sáng tạo, doanh nghiệp nên cân nhắc tự xây sản phẩm số đặc thù. Chẳng hạn, với mong muốn việc bán hàng dễ dàng hơn, doanh nghiệp sẽ cần hệ thống POS. Đây là một nhu cầu khá phổ biến nên hiển nhiên sẽ có nhiều sản phẩm có sẵn trên thị trường. Vì vậy, doanh nghiệp nên mua sản phẩm có sẵn hơn là đầu tư nguồn lực tự xây dựng.

Tiêu chí thứ hai là nguồn lực. Dựa trên kinh nghiệm, GEEK Up cho rằng nguồn lực cần có giữa việc mua và tự xây dựng có sự chênh lệch khá lớn. Có thể nói, khi đã quyết định xây dựng sản phẩm số, doanh nghiệp cần đầu tư nguồn lực lớn và lâu dài. Trong khi đó, ngày nay có nhiều sản phẩm số được cung cấp dưới dạng dịch vụ (Software as a Service) cho phép khách hàng mua và dùng thử với mức chi phí khá hợp lý. Sau thời gian dùng thử và cảm thấy phù hợp, doanh nghiệp có thể mua gói dịch vụ dài hạn. Trái lại, nếu doanh nghiệp không hài lòng thì vẫn có thể kịp thời chuyển sang hướng xây dựng sản phẩm số.

Sau cùng, doanh nghiệp cần xác định giải pháp mà mình lựa chọn có là năng lực cốt lõi, tạo lợi thế cạnh tranh trong tương lai không? Nếu có, thì doanh nghiệp buộc phải xây dựng sản phẩm số đặc thù để tạo sự khác biệt.